بلبرینگ شیاردار خودرو

بلبرینگ شیار عمیق چیست؟

از پر مصرف ترین بلبرینگ شیاردار خودرو در صنایع مختلف بلبرینگ شیار عمیق می باشد. این بلبرینگ دارای ساختمان ساده بوده و نگهداری و تعویض آن آسان می باشد. بلبرینگ های شیار عمیق از اجزا زیر ساخته شده است.

1. ساچمه
2. رینگ داخلی
3. رینگ خارجی
4. قفسه

بلبرینگ های شیار عمیق به صورت یک ردیف ساجمه و دو ردیف ساچمه ساخته می شوند و دارای ویژگی های زیر می باشند:

• کیفیت مقاوم
• ظرفیت تحمل بار زیاد
• اصطکاک کم و کارکرد بدون صدا

بلبرینگ شیاردار خودرو در انواع و ابعاد بسیار منتوعی ساخته می شوند، بلبرینگ های استاندارد برای کاربردهای متداول و نیز مصارف مخصوص، بلبرینگ های شیار عمیق از نظر هزینه و کارکرد بسیار مقرون به صرفه می باشند.

بلبرینگ شیار عمیق از پر مصرف ترین بلبرینگ ها که دامنه زیادی از صنایع را تحت پوشش قرار داده می باشد. صنایع سنگین و سبک از سری بلبرینگ های شیار عمیق (شش هزاری) به صورت تعداد بالا استفاده می کند. دلیل استفاده بلبرینگ شیار عمیق طراحی ساده و غیرقابل تکفیک پذیری، توانایی و قدرت کارکرد در سرعت های بالا، استحکام در زمان کارکرد و نیاز نداشتن به نگهداری تعمیرات است.

مشخصات بلبرینگ شیار عمیق

• داشتن شیار ساچمه عمیق در سطح رینگ های این بلبرینگ
• داشتن هم‌ خوانی دقیق بین شیار و ساچمه
• یک پارچه بودن این شیار عمیق و ساچمه‌ ها بخاطر داشتن مطابقت هندسی کامل
• تحمل بار شعاعی
• تحمل بار محوری

انواع کاسه نمد های متداول بلبرینگ های شیار عمیق یک ردیفه

متداول ترین کاسه نمد بلبرینگ های شیار عمیق یک ردیفه

• کاسه نمد فلزی
• کاسه نمد لاستیکی

بلبرینگ با گریس پایه لیتیم توسط کارخانه پر می شوند و به همین دلیل هنگام نصب و جازدن این نوع از بلبرینگ های شیار عمیق از گرم کردن و حرارت دادن و شستن آنها صرف نظر کرد. گریس بلبرینگ که توسط شرکت سازنده بلبرینگ درون بلبرینگ قرار می گیرد حدود ۲۵ تا ۳۵ درصد فضای خالی داخل بلبرینگ را پر می کند. کاسه نمد های فلزی که فقط در یک طرف بلبرینگ قرار دارند با پسوند Z و آنها که در دو سمت خود کاسه نمد فلزی دارند با 2Z مشخص می شوند و نیازمند ماشینکاری محور یا شفت با دقت بالا نمی باشد چون لبه کاسه نمد درست در زیر سطح لبه کنس داخلی بلبرینگ قرار می گیرد. این نوع از کاسه نمد ها با کنس داخلی بلبرینگ فاصله داشته و باید هنگامی مورد استفاده قرار بگیرند که در آن دستگاه کنس خارجی یا بیرونی ثابت و کنس داخلی همراه با شفت یا محور بچرخد که در صورت چرخش کنس خارجی یا بیرونی امکان نشت روانکار بلبرینگ که روغن یا گریس می باشد وجود دارد.

بلبرینگ شیار عمیق با خار فنری چفت کننده

از دیگر انواع بلبرینگ های شیار عمیق بلبرینگ شیار عمیق با جای خار است که با قرار دادن یک خار چفت کننده در آن، بلبرینگ از لحاظ تثبیت محور با حداقل مقدار فضای اشغالی، تثبیت یا محکم می گردد. این خار فنری یا چفت کننده با پسوند NR بعد از شماره فنی بلبرینگ نوشته می شود. بلبرینگ بدون کاسه نمد همراه با خار فنری، با پسوند NR در شماره فنی بلبرینگ مشخص می شود. بلبرینگ با کاسه نمد فلزی Z در یک طرف و خار فنری در طرف دیگر، با پسوند ZNR در شماره فنی بلبرینگ مشخص می شود. بلبرینگ با کاسه نمد فلزی Z در دو طرف بلبرینگ همراه با خار فنری، با پسوند 2ZNR در شماره فنی بلبرینگ نوشته می شود.

بلبرینگ شیار عمیق دو ردیفه

زمانی که قدرت تحمل بار یک بلبرینگ شیار عمیق کافی نباشد و یا وقتی که لازم است شفت از دو طرف با لقی مشخصی مهار شود از دو تا بلبرینگ (دو ردیفه) شیار عمیق استفاده می شود.این بلبرینگ ها در موقع ساخت در کارخانه با یکدیگر مطابقت داده شده و جفت شده اند به شکلی که بعد از نصب و جازدن این نوع از بلبرینگ ها، جهت توزیع یک نواخت بار بر روی هر دو بلبرینگ، نیازی به استفاده از حلقه یا بوش های فاصله گذار، لایی فلزی و چیزهای مانند آنها نمی باشد.

با توجه به نوع کاربرد بلبرینگ، سه حالت یا چیدمان برای قرار گرفتن و نصب بلبرینگ ها وجود دارد:

1. حالت پشت سر هم که با پسوند DT مشخص در شماره فنی بلبرینگ مشخص شده و بار محوری را از یک طرف یا جهت تحمل می کند.
2. حالت پشت به پشت که با پسوند DB در شماره فنی بلبرینگ مشخص شده و بار محوری را از دو طرف تحمل می کند. این حالت یا چیدمان از استحکام و صلبیت زیادی برخوردار است و برای خنثی کردن بارهای ممان بسیار مناسب می باشد.
3. چیدمان روبروی هم نیز مانند حالت پشت به پشت است، ولی مانند آن استحکام ندارد و برای بارهای ممان نیز مناسب نیست.

انواع تلرانس های بلبرینگ های شیار عمیق یک ردیفه

بلبرینگ‌ های شیار عمیق یک ردیفه به طور استاندارد با تلرانس‌ نرمال ساخته می‌شوند. تلرانس های بلبرینگ های شیار عمیق به ابعاد بلبرینگ بستگی دارد و مطابق با اندازه های زیر می باشد:

• تلرانس های P5 برای بلبرینگ هایی با قطر خارجی تا Mm 52
• تلرانس های نرمال برای بلبرینگ های بزرگ‌تر

در چیدمان‌ های بلبرینگ زمانی که دقت بلبرینگ در کارکرد آن مهم باشد می‌توان از بلبرینگ شیار عمیق یک ردیفه با تلرانس‌ P6 و P5 استفاده نمود. تلرانس‌ های بلبرینگ براساس استاندارد ISO 492:2002 می باشد.

لقی داخلی یا تلرانس داخلی بلبرینگ شیار عمیق یک ردیفه

بلبرینگ های شیار عمیق یک ردیفه به صورت استاندارد با لقی شعاعی نرمال ساخته می شوند. بلبرینگ با لقی داخلی بزرگتر C3 نیز موجود می باشد. بعضی بلبرینگ ها نیز با مقدار یا میزان لقی کم C2 یا لقی زیاد C4 و C5 نیز وجود دارد. همچنین بلبرینگ‌ های شیار عمیق با میزان لقی کاهش یافته نیز تولید می شوند. این مقادیر لقی داخلی بلبرینگ ها مطابق با استاندارد ISO 5753:1991 بوده و این مقادیر برای بلبرینگ های نصب نشده و بدون بار (Zero Measuring Load) می باشند.

میزان تحمل عدم همراستایی محور یا شفت یا عدم هم محوری آن در بلبرینگ های شیار عمیق یک ردیفه

بلبرینگ شیاردار خودرو یک ردیفه توانایی و قدرت کمی در تحمل عدم همراستایی یا عدم همراستایی محور دارند. مقادیر مجاز عدم همراستایی زاویه‌ای محور یا شفت بین کنس های داخلی و خارجی بلبرینگ شیار عمیق به عوامل زیر بستگی دارد:

1. لقی داخلی شعاعی بلبرینگ در حین کارکرد
2. اندازه یا ابعاد بلبرینگ
3. طرح داخلی بلبرینگ
4. نیرو ها و گشتاور های وارد شده بر بلبرینگ

به طور کلی میزان عدم همراستایی مجاز برای بلبرینگ شیاردار خودرو بین ۲ تا ۱۰ دقیقه (کمان) می باشد. توجه نمایید که عدم همراستایی محور (شفت) با بلبرینگ موجب افزایش سر و صدای بلبرینگ و همچنین کاهش عمر بلبرینگ می‌شود.

انواع قفسه های بلبرینگ های شیار عمیق یک ردیفه

• قفسه های بلبرینگ شیاردار خودرو بستگی به ابعاد بلبرینگ و سری بلبرینگ دارد و با یک نوع از انواع قفسه های زیر ساخته می شوند:
• قفسه نواری (Ribbon Type) و مرکز شده نسبت به ساچمه‌ های بلبرینگ شیار عمیق از جنس ورق فولادی پرسکاری شده ، که پسوند خاصی در شماره فنی بلبرینگها ندارد.
• قفسه‌ نواری و مرکز شده نسبت به ساچمه‌ های بلبرینگ از جنس ورق برنجی پرسکاری شده که دارای پسوند Y در شماره فنی بلبرینگها می باشد.
• قفسه پرچ شده (Riveted) و مرکز شده نسبت به ساچمه‌ های بلبرینگ از جنس ورق فولادی که پسوند خاصی در شماره فنی بلبرینگها ندارد.
• قفسه برنجی ماشینکاری شده و مرکز شده نسبت به ساچمه های بلبرینگ که با پسوند M در شماره فنی بلبرینگها مشخص می شود.
• قفسه برنجی ماشینکاری شده و مرکز شده نسبت به کنس خارجی بلبرینگ که با پسوند MA در شماره فنی بلبرینگها مشخص می شود
• قفسه نوع Snap از جنس پلیی آمید ۶٫۶ تقویت شده با الیاف شیشه و مرکز شده نسبت به ساچمه‌ های بلبرینگ که با پسوند TN9 در شماره فنی بلبرینگها مشخص می شود.

بلبرینگ در کارکرد بالا

برای بلبرینگ در کارکرد بالا می توان از

قفسه‌ های از جنس پلی‌آمید ۴٫۶ یا پلی اتراترکتون (PEEK) مشخص شده با پسوند TNH در شماره فنی بلبرینگها، استفاده نمود. بلبرینگ های شیار عمیق با قفسه پلی‌‌آمید ۶٫۶ را حداکثر می توان تا دمای کارکرد صد و بیست درجه سانتیگراد استفاده نمود. جهت روانکاری بلبرینگ، بجز بعضی از روغن های مصنوعی و گریس‌ های با روغن پایه مصنوعی و روانکارهای با مقادیر زیاد، از افزودنی های EP در دمای بالا استفاده می شود که عموما تاثیر منفی بر روی قفسه بلبرینگ ندارند.